Βάλτε τα κάστανα στη φωτιά…και όχι μόνο

Το κάστανο δεν είναι γνωστό μόνο από τις πολλές παροιμίες στις οποίες συμμετέχει, αλλά και για την πλούσια γεύση του, που το κατατάσσει ίσως στον πιο αγαπημένο από τους ξηρούς καρπούς. Είναι γνωστό από την αρχαιότητα και γι΄αυτό στα Ελληνικά έχει δώσει το όνομά του και στο καφέ χρώμα, που συχνά το χαρακτηρίζουμε ως καστανό. Είναι αγαπημένη χειμερινή λιχουδιά μικρών και μεγάλων, ενώ χρησιμοποιείται σε αμέτρητες συνταγές της vegan κουζίνας και όχι μόνο. Είναι από τις τροφές που συνδυάζουν πλούσια γεύση, που είναι σχεδόν αδύνατον να μην αρέσει σε κάποιον, αλλά και πολλά οφέλη για την υγεία.

Ας το γνωρίσουμε λοιπόν.

Το δέντρο

Η αγαπημένη καστανιά είναι ένα πανάρχαιο δέντρο με ιστορία από την εποχή του Χαλκού! Το Μεσαίωνα αποτέλεσε την τροφή των φτωχών. Είναι τροπικό και έχει καταγωγή από την Ωκεανία. Το βρίσκουμε σε υψόμετρο άνω των 250 μέτρων και ανθίζει κατά την άνοιξη. Ο καρπός ωριμάζει από το Σεπτέμβριο μέχρι το Νοέμβριο, ενώ κάθε δέντρο μπορεί να δώσει μέχρι 50 κιλά κάστανα. Η συγκομιδή μοιάζει με αυτή της ελιάς. Δηλαδή, με τίναγμα και έπειτα μάζεμα με δίχτυα. Οι καρποί προστατεύονται μέσα σε ένα περίβλημα το οποίο ανοίγει όταν ωριμάσουν.

Συστατικά και ιδιότητες

Το κάστανο είναι μία τροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και με πληθώρα θετικών, για τον καταναλωτή, ιδιοτήτων. Συγκεκριμένα, περιέχει:

• Βιταμίνες: Β1, Β2, C και φυλλικό οξύ, οι οποίες συμβάλλουν στη σωστή λειτουργία του νευρικού και του ανοσοποιητικού συστήματος, στη δημιουργία των ερυθρών αιμοσφαιρίων και στην ενεργοποίηση του μεταβολισμού. Παράλληλα, τα κάστανα είναι φυσικά αντιοξειδωτικά που προστατεύουν τον οργανισμό μας από τις πολύ βλαβερές ελεύθερες ρίζες (έχουν μαζί με τα καρύδια, την υψηλότερη περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικές ουσίες).
• Μεταλλικά στοιχεία: ασβέστιο, μαγνήσιο, κάλιο, νάτριο, σίδηρο, φώσφορο που συμβάλλουν στη σωστή ανάπτυξη των οστών και των δοντιών, την υγεία των μαλλιών, τη λειτουργία των ματιών, τη ρύθμιση της πίεσης και την καλή λειτουργία του εντέρου, τη ρύθμιση της υδατικής ισορροπίας του οργανισμού, ενώ έχουν και αντικαταθλιπτικές ιδιότητες.
• Πρωτεΐνες: οι δομικοί λίθοι των πρωτεϊνών είναι τα αμινοξέα, από τα οποία ορισμένα είναι απαραίτητα στη διατροφή μας, αφού ο οργανισμός δεν μπορεί να τα βιοσυνθέσει. Τα κάστανα έχουν σημαντικές ποσότητες από αυτά τα απαραίτητα αμινοξέα.
• Υδατάνθρακες: περιέχουν κυρίως άμυλο, που είναι σημαντική πηγή ενέργειας για τον οργανισμό, σε ποσοστό 45% περίπου (διπλάσιο από την πατάτα). Προσοχή στις θερμίδες που περιέχουν, αφού 4 κάστανα, έχουν περίπου όσες θερμίδες περιέχει μία φέτα ψωμί. Όμως, έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Οπότε είναι καλή επιλογή για άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη ή εμφανίζουν διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη.
• Μονοακόρεστα λιπαρά οξέα: ολεϊκό και παλμιτολεϊκό οξύ, που βοηθούν στη μείωση της κακής χοληστερόλης και στην αύξηση της καλής, άρα στην υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος. Επιταχύνουν την αίσθηση του κορεσμού, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση της όρεξης και καθιστώντας το ένα ιδανικό ενδιάμεσο γεύμα.
• Φυτικές ίνες: βοηθούν στη μείωση της χοληστερίνης στο αίμα και στη σωστή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος. Αντιμετωπίζουν έτσι και τη δυσκοιλιότητα.

Επίσης, έχουν φαρμακευτικές ιδιότητες, αφού ο φλοιός της καστανιάς έχει αντιπυρετική δράση, ενώ τα φύλλα της χρησιμοποιούνται για την εξασθένηση των συμπτωμάτων του κοκκύτη.

Το κάστανο, λοιπόν, μπορεί να αποτελέσει μία πλήρη τροφή για παιδιά, γι’ αυτούς που αναρρώνουν από κάποια ασθένεια, αλλά και για τους αθλητές.

Διατροφική αξία

Το κάστανο περιέχει 47% νερό.

Πώς συντηρείται 

Διατηρείται στο ψυγείο για αρκετό καιρό, ο οποίος εξαρτάται από την ποικιλία και την ποιότητά του. Είναι εύκολο να διακρίνουμε τα χαλασμένα κάστανα, ιδιαίτερα εφόσον τα καθαρίσουμε. Ακαθάριστα, μετά από πολύ καιρό μαλακώνουν και βγάζουν χαρακτηριστική μυρωδιά. Επίσης, διατηρούνται και στην κατάψυξη.

Κατανάλωση 

Τρώγονται με όλους τους δυνατούς τρόπους: ψητά, βραστά, σαν γλυκό, ωμά, ακόμα και σαν αλεύρι. Αποτελούν αγαπημένο σνακ, ιδιαίτερα τον χειμώνα, ενώ έχουν συνδεθεί με την Ελληνική παράδοση σαν φαγητό του δρόμου και σαν γλυκό του κουταλιού.

Τα βράζουμε πάντα με τη φλούδα τους για περίπου μισή ώρα. Τα σωστά βρασμένα κάστανα καθαρίζονται σχετικά εύκολα, όσο είναι ακόμα ζεστά. Όσο κρυώνουν το καθάρισμα τους γίνεται λίγο πιο χρονοβόρο.

Τέλος, έχουν συνδεθεί με το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι, στο οποίο μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό υλικό για ένα vegan Χριστουγεννιάτικο γεύμα.

Σαν επίλογος 

Το κάστανο δεν είναι μόνο η χειμερινή μας συντροφιά μπροστά στο τζάκι. Είναι ένας ξηρός καρπός, πλούσιος σε σημαντικές για την υγεία μας ουσίες, με μοναδική γεύση, που μπορεί να συνδυαστεί με πληθώρα τροφών. Δεν χρειάζεται να σας πείσουμε να το καταναλώσετε, αφού σίγουρα θα το κάνετε έτσι κι αλλιώς.

©allaboutvegans.com