Πολυσπόρι ή οσπριάδα με μόνο 5 λεπτά από το χρόνο μας!
Μία απίστευτα θρεπτική vegan σούπα που θα λατρέψετε!
Πολυσπόρι ή οσπριάδα, μπόλια, μπουρμπουρέλια, μεγεριά, παλληκαριά, παππούδια, ψαροκόλλυβα ή φωτοκόλλυβα. Ονόματα για ένα φαγητό που παραδοσιακά το έφτιαχναν ως προσφορά στους θεούς για να παει καλά η σοδειά. Από όσες συνταγές έχουμε μέχρι στιγμής στο site, αυτή είναι με την πιο ενδιαφέρουσα ιστορία. Μύθοι, δοξασίες και παραδόσεις διεκδικούν την προέλευσή της και αναφερόμαστε σχετικά πιο κάτω.
Τι είναι το πολυσπόρι και γιατί είναι vegan
Ας δούμε όμως πρώτα τι είναι το πολυσπόρι. Είναι ακριβώς αυτό που λέει το όνομά του, ένα μείγμα από διαφορετικούς “σπόρους”, δηλαδή δημητριακά και όσπρια και φυσικά είναι vegan (οπότε και νηστίσιμο και χορτοφαγικό). Μπορούμε να το βρούμε έτοιμο ή να φτιάξουμε το δικό μας. Αυτό που φτιάξαμε εμείς είναι πολύ πλούσιο. Έχει ξερά φασόλια (άσπρα ψιλά και μέτρια, κόκκινα, μαυρομάτικα, χάντρες, ροβίτσα και μαύρα), φακές (καφέ, πορτοκαλί και μαύρες), ρεβίθια, φάβα, σιτάρι και αποξηραμένο αρακά. Η τελική σούπα μας έχει επιπλέον λαχανικά και μυρωδικά που της δίνουν υπέροχη γεύση.
Υπάρχουν πολλές παραλλαγές, όπως με κουκιά, κριθάρι ή και καλαμπόκι, αλλά και τρόποι σερβιρίσματος, όπως με καρύδια, ρόδι, σταφίδες, ζάχαρη και κανέλα.
Συνήθως το πολυσπόρι είναι χυλωμένη σούπα αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητο. Το χύλωμα μπορούμε να το πετύχουμε με σιγοβράσιμο ή και προσθέτοντας λίγο αλεύρι. Εμείς πάντως το σιγοβράζουμε για να χυλώσει, και λίγο πριν το τέλος μπορούμε να λιώσουμε στο μπλέντερ ή το μούλτι μισή κούπα από τα βρασμένα όσπρια και δημητριακά μας και να τα προσθέσουμε πίσω στην κατσαρόλα, χυλώνοντας επιπλέον το πολυσπόρι μας.
H ιστορία του
Το πολυσπόρι στην αρχαία Αθήνα
Στην αρχαία Αθήνα, υπήρχε η γιορτή Πυανόψια ή Πυανέψια ή Πανόψια (μέρος της μεγάλης γιορτής των Θησείων), κατά την οποία πραγματοποιούσαν αναίμακτες θυσίες καρπών και φρούτων προς τιμή του θεού Απόλλωνα. Οι καρποί αυτοί ήταν οι πρώτοι που συλλέγονταν κατά τη συγκομιδή. Αυτή η γιορτή πραγματοποιούνταν το μήνα Πυανεψιών, το όνομα του οποίου προέρχεται από τις λέξεις πύανος (κουκί) και έψη (βράζω). Εορταζόταν την έβδομη ημέρα του, την ημέρα δηλαδή που είχε γυρίσει ο Θησέας αφού σκότωσε τον Μινώταυρο (όχι και τόσο vegan ιδέα, αλλά αυτός είναι ο μύθος). Ο Θησέας είχε ζητήσει τη βοήθεια του Απόλλωνα και του είχε τάξει θυσίες αν γύριζαν ζωντανοί. Τηρώντας την υπόσχεσή του, όταν γύρισαν, μαγείρεψαν ό,τι τους είχε απομείνει. Έτσι, έβρασαν διάφορα δημητριακά και όσπρια… δηλαδή κάτι σαν το σημερινό πολυσπόρι (οσπριάδα).
Το πολυσπόρι στο Χριστιανισμό
Στη Χριστιανική παράδοση, ακολουθούν αντίστοιχο έθιμο για να πάει καλά η σπορά και να έχουν καλή σοδειά. Έτσι, σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας φτιάχνουν πολυσπόρια στις 21 Νοεμβρίου (Εισόδια της Θεοτόκου). Αυτή είναι η ημέρα της Παναγίας που αποκαλούν Πολυσπορίτισσα, Μεσοσπορίτισσα, Μισοσπορίτισσα, Αρχισπορίτισσα ή και Ξεσπορίτισσα. Σε άλλες περιοχές ως ημερομηνία επιλέγεται η 30 Νοεμβρίου, δηλαδή η γιορτή του Αγίου Ανδρέα.
Η συνταγή μας για το vegan πολυσπόρι
Η συνταγή μας είναι βέβαια vegan αλλά και απίστευτα θρεπτική και με μοναδική νοστιμιά! Είναι από τα λίγα φαγητά που ενώ φαίνονται πολύπλοκα στην όψη, και ενώ είναι σχεδόν κανόνας ότι τα παιδιά προτιμούν πιο απλά φαγητά, το πολυσπόρι μάλλον θα το λατρέψουν!
Εμείς προτείνουμε να χρησιμοποιήσετε σαν βάση, οποιοδήποτε πολυσπόρι με μεγάλη ποικιλία σε “σπόρους” και να προσθέσετε επιπλέον ό,τι σας αρέσει. Προτείνουμε ανεπιφύλλακτα να χυλώσετε τη σούπα σας, είτε αλλέθοντας στο μούλτι μισή κούπα πολυσπόρι (αφού έχει βράσει σχεδόν εντελώς) είτε προσθέτοντας από την αρχή κόκκινες φακές που χυλώνουν από μόνες τους καθώς θα βράσουν πολύ πιο γρήγορα από τα φασόλια και θα λιώσουν. Το ίδιο αλλά σε μικρότερο βαθμό πετυχαίνουμε και με τη φάβα.
Δοκιμάστε το και θα μας θυμηθείτε!
Πολυσπόρι ή οσπριάδα - Μια υπέροχη και θρεπτική vegan σούπα
Υλικά
Υλικά για το vegan πολυσπόρι / οσπριάδα
- 250 γρ. πολυσπόρι δείτε στις σημειώσεις πως να φτιάξετε το δικό σας
- 1 κρεμμύδι
- 5 κούπες ζωμό λαχανικών ή νερό
- 1 ντομάτα
- 1 καρότο
- 1 σκελίδα σκόρδο
- ½ κούπα σέλινο
- 2 κ.σ. ελαιόλαδο
- 2 φύλλα δάφνη
- 1 κ.γ. ρίγανη
- 1 κ.γ. θυμάρι ιδανικά, αντικαθιστούμε το ½ κ.γ. με θρούμπι
- ½ κ.γ. τριμμένο κόλιανδρο προαιρετικά
- αλάτι και πιπέρι
Οδηγίες
Vegan πολυσπόρι / οσπριάδα
- Μουλιάζουμε το πολυσπόρι για 8 ώρες σε κρύο νερό (ή για 2 σε βρασμένο).
- Βάζουμε το νερό να βράσει σε μέτρια κατσαρόλα και στο μεταξύ τρίβουμε τη ντομάτα, κόβουμε σε ροδέλες το καρότο και ψιλοκόβουμε το κρεμμύδι, το σκόρδο και το σέλινο.
- Βάζουμε όλα τα υλικά μας στην κατσαρόλα και σιγοβράζουμε με κλειστό καπάκι για 35 λεπτά.
Σερβίρισμα
- Τη σερβίρουμε σκέτη, με λεμόνι, ή τη συνοδεύουμε με ελιές και φρυγανισμένο ψωμί.
Σημειώσεις
- Αν θέλουμε να είναι λίγο πιο παχύρρευστη η σούπα μας (δηλαδή να χυλώσει), μπορούμε να αλέσουμε στο μούλτι ή το μπλέντερ μισή κούπα από τα βρασμένα όσπριά μας και να τα ξαναπροσθέσουμε στην κατσαρόλα. Κυρίως οι πορτοκαλί φακές αλλά και η φάβα θα λιώσουν περισσότερο από τα υπόλοιπα υλικά και είναι αυτά που θα χυλώσουν τη σούπα μας.
- Φτιάχνουμε το δικό μας πολυσπόρι αναμειγνύοντας σε ίσες ποσότητες (ή σε αναλογίες που προτιμάμε):
- ξερά φασόλια (άσπρα ψιλά ή μέτρια, κόκκινα, μαυρομάτικα, χάντρες, ροβίτσα, μαύρα)
- φακές (καφέ, πορτοκαλί, μαύρες)
- ρεβίθια
- φάβα
- σιτάρι
- αποξηραμένο αρακά
- Μπορούμε επιπλέον να προσθέσουμε:
- ¼ κ.γ. κουρκουμά
- 1 πράσο ψιλοκομμένο
- ½ κούπα καλαμπόκι
- ρυζι (σε αυτη την περιπτωση θα χρειαστούμε και λιγο περισσοτερο ζωμο ή νερο)
Συμφωνούμε απόλυτα! Το πολυσπόρι είναι από τα αγαπημένα μας φαγητά! Ευχαριστούμε!
Τη φτιάχνω συνέχεια! Πολύ ωραίο φαγακι 🙂