Παγκόσμια ημέρα ρινόκερων σήμερα 22 Σεπτεμβρίου! Πάμε λοιπόν να τους γνωρίσουμε λίγο καλύτερα. Ο ρινόκερος είναι το δεύτερο μεγαλύτερο θηλαστικό της ξηράς μετά τον ελέφαντα και είναι φυτοφάγο. Σήμερα υπάρχουν 5 είδη ρινόκερων μερικά από τα οποία κινδυνεύουν να εξαφανιστούν.
ΕΙΔΗ ΚΑΙ ΥΠΟΕΙΔΗ ΡΙΝΟΚΕΡΩΝ
Οι ρινόκεροι σήμερα ζουν στην Αφρική και στην Ασία. Στα προϊστορικά, όμως, χρόνια υπήρχαν και στην Ευρώπη, όπως μαρτυρούν τοιχογραφίες σε σπήλαια.
Τα είδη ρινόκερων που υπάρχουν σήμερα είναι τα εξής πέντε:
- Ο μαύρος ρινόκερος που ζει στην Αφρική και τα υποείδη του που ζουν:
• στην ανατολική Αφρική
• στην δυτική Αφρική και
• στην νοτιο-ανατολική Αφρική - Ο λευκός ρινόκερος, ο οποίος ζει επίσης στην Αφρική με τα υποείδη του που ζουν:
• στη βόρεια Αφρική και
• στη νότια Αφρική - Ο Ινδικός ρινόκερος
- Ο ρινόκερος της Σουμάτρας
- Ο ρινόκερος της Ιάβας με τα υποείδη του:
• τον Ινδονησιακό της Ιάβας
• τον Βιετναμέζικο της Ιάβας και
• τον Ινδικό της Ιάβας
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Οι ρινόκεροι έχουν πολύ ανεπτυγμένη όσφρηση και ακοή, ενώ λιγότερο ανεπτυγμένη όραση. Το δέρμα τους είναι πολύ ευαίσθητο και γι’ αυτό αλείφουν το σώμα τους με λάσπη προκειμένου να προστατευτούν από τον καυτό ήλιο και τα κουνούπια.
Ο μαύρος ρινόκερος που ζει στην Αφρική, νότια της Σαχάρας, έχει δύο κέρατα, είναι ο μικρότερος από όλους και έχει βάρος περίπου δύο τόνους! Το πιο μακρύ από τα δύο κέρατά του φθάνει τα 1,30 μέτρα. Ο μαύρος ρινόκερος τρέφεται με χόρτα και φύλλα θάμνων και είναι νυκτόβιο ζώο. Θέλει την ησυχία του και επιτίθεται όταν αυτή διαταράσσεται και γι’ αυτό θεωρείται ο πιο επιθετικός απ’ όλα τα είδη ρινόκερων.
Ο λευκός ρινόκερος που ζει στη νότια Αφρική είναι ο μεγαλύτερος απ’ όλα τα είδη ρινόκερων και μπορεί να φτάσει και τους 4 τόνους! Παρά το βάρος τους, οι ρινόκεροι μπορούν να τρέξουν πολύ γρήγορα, σχεδόν με 50 χιλιόμετρα την ώρα.
Ο Ινδικός ρινόκερος έχει ένα κέρατο και το βάρος του φτάνει τους 2 τόνους. Πλέον ζει μόνο σε προστατευόμενα πάρκα στην Ινδία και το Νεπάλ.
Ο ρινόκερος της Σουμάτρας έχει ύψος περίπου 1,5 μέτρο και το βάρος του φτάνει τα 800 κιλά. Όπως και οι Αφρικανικοί ρινόκεροι, έχει δύο κέρατα. Το μεγαλύτερο από αυτά έχει μήκος 15-25 εκ., ενώ το μακρύτερο που έχει καταγραφεί είχε μήκος 81 εκατοστά. Τα κέρατα των αρσενικών είναι μακρύτερα από αυτά των θηλυκών.
Ο ρινόκερος της Ιάβας που ζει στα τροπικά δάση της Ινδονησίας, φτάνει τον 1.5 τόνο και από το είδος του έχουν μείνει μόνο 50 άτομα.
5 ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΡΙΝΟΚΕΡΟΥΣ
- Τα κέρατα των ρινόκερων δεν έχουν την ίδια σύσταση με τα κόκαλα, αλλά αποτελούνται από κερατίνη. Το υλικό, δηλαδή, από το οποίο αποτελούνται τα νύχια και τα μαλλιά! Συνεπώς, το κέρατο του ρινόκερου είναι συμπιεσμένη μάζα τριχών, οι οποίες μεγαλώνουν καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Το μεγαλύτερο κέρατο ρινόκερου που έχει καταγραφεί έφτανε το 1,5 μέτρο και ανήκε σε λευκό ρινόκερο.
- Ορισμένοι ρινόκεροι χρησιμοποιούν τα δόντια τους για να αμυνθούν και όχι το κέρατό τους.
- Ένας ενήλικος λευκός ρινόκερος μπορεί να παράγει περίπου 23 κιλά κοπριάς την ημέρα! Τα περιττώματα του κάθε ρινόκερου έχουν διαφορετική μυρωδιά, γεγονός το οποίο βοηθάει τα αρσενικά να βρουν τα θηλυκά που βρίσκονται σε αναπαρωγική φάση.
- Η εγκυμοσύνη του ρινόκερου κρατάει 15 μήνες, καθιστώντας τον έτσι το δεύτερο ζώο με τη μεγαλύτερη κύηση μετά τον ελέφαντα. Το μωρό ρινοκεράκι έχει ύψος περίπου 65 εκατοστά και βάρος 65-70 κιλά και, υπό φυσιολογικές συνθήκες, θα ζήσει περίπου 50 χρόνια.
- Ο λευκός ρινόκερος έχει πλατύ άνω χείλος, που τον βοηθάει στη βόσκηση, ενώ ο μαύρος έχει πιο μυτερό άνω χείλος, το οποίο τον βοηθάει να τρώει καρπούς από δέντρα και θάμνους, καθώς επίσης δεν έχει κοπτήρες. Άλλα ζώα με παρόμοιο άνω χείλος με του μαύρου ρινόκερου είναι οι καμηλοπαρδάλεις, τα άλογα, τα λάμα, η άλκη κ.ά.
- Οι Αφρικανικοί ρινόκεροι “συμβιώνουν” με τους βουφάγους, ένα πουλί που τρέφεται με τα παράσιτα στο δέρμα τους.
ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗΣ
Τρία από τα πέντε είδη ρινόκερων που έχουν μείνει, ο μαύρος, της Ιάβας και της Σουμάτρας, απειλούνται με εξαφάνιση. Τα τελευταία 25 χρόνια τρία υποείδη ρινόκερων έχουν εξαφανιστεί εντελώς.
Τη δεκαετία του ‘70 ο αριθμός των ρινόκερων ήταν περίπου 70.000. Σήμερα, έχουν απομείνει περίπου 27.000 ρινόκεροι ελεύθεροι στη φύση. Πολύ λίγοι επιβιώνουν εκτός εθνικών πάρκων. Οι μεγαλύτερες απειλές για τους ρινόκερους είναι η απώλεια των οικοτόπων τους, η κλιματική αλλαγή και φυσικά η λαθροθηρία για τα κέρατά τους, τα οποία πωλούνται στη μαύρη αγορά πιο ακριβά κι απ’ τον χρυσό!
Ο μαύρος ρινόκερος έχει καταφέρει να φτάσει στους 5.000, διπλασιάζοντας τον πληθυσμό του τα τελευταία 20 χρόνια, ενώ στις αρχές του αιώνα ήταν πολύ μεγαλύτερος (γύρω στους 100.000).
Οι λευκοί ρινόκεροι στη Νότια Αφρική ξεπερνούν τους 20.000, παρ’ όλο που παλαιότερα απειλούνταν και αυτοί με εξαφάνιση. Παλαιότερα, μάλιστα έφτιαχναν μαστίγια από το δέρμα των λευκών ρινόκερων! Όμως, ο μαύρος ρινόκερος και ο λευκός που ζουν στη Βόρεια Αφρική πρόσφατα εξαφανίστηκαν εντελώς στη φύση. Οι μόνοι λευκοί ρινόκεροι στη Βόρεια Αφρική φυλάσσονται σε ένα κατάλυμα, το Ol Pejeta Conservancy, στην Κένυα, και είναι και οι δύο θηλυκοί. Ο τελευταίος αρσενικός λευκός ρινόκερος της Βόρειας Αφρικής απεβίωσε το 2018.
Το 2019 πέθανε ο τελευταίος αρσενικός ρινόκερος της Σουμάτρας που ζούσε στη Μαλαισία σε καταφύγιο για άγρια ζώα και ήταν 30 ετών, ενώ λίγους μήνες αργότερα τον ίδιο χρόνο πέθανε και ο τελευταίος θηλυκός Ρινόκερος της Σουμάτρας στη Μαλαισία, σε ηλικία 25 ετών από καρκίνο, με αποτέλεσμα να εξαφανιστεί εντελώς το είδος από τη χώρα.
Όπως προαναφέραμε ο ρινόκερος της Ιάβας έχει πλέον ένα πολύ μικρό πληθυσμό 50 ατόμων, τα οποία ζουν σε ένα εθνικό πάρκο στο βορειότερο τμήμα του νησιού της Ιάβας. Το 2011 στο Βιετνάμ ένα υποείδος του ρινόκερου της Ιάβας κηρύχθηκε εξαφανισμένο.
Οι προσπάθειες διατήρησης των ρινόκερων της Ινδίας είχαν επιτυχία, αφού στις αρχές του 20ού αιώνα υπήρχαν περίπου 200 και σήμερα έχουν φτάσει τους 3.700!
Ανά τον κόσμο πραγματοποιούνται διάφορες δράσεις με στόχο την ενίσχυση του πληθυσμού των ρινόκερων. Εκτός από τους ίδιους του ρινόκερους, οι δράσεις αυτές ωφελούν και διάφορα άλλα είδη ζώων και φυτών.
© allaboutvegans.com